Lümen, birim zamanda bir kaynaktan çıkan ışık miktarı olan ışık akışının birimidir ve yaklaşık olarak bir adet mumun çıkardığı ışığa eşittir. Esasen lümen, parlaklığın kendisinin bir ölçüsüdür.
Ampulleri birbiri ile karşılaştırırken genellikle watt miktarlarına bakılır. Ancak günümüzde başka bir ölçü birimi ön plana çıktı, lümen. Peki lümen nedir? Watt ile lümeni doğrudan karşılaştırmak zor olsa da, aşağıdaki bilgilerin ikisi arasındaki ilişkiyi anlamanıza yardımcı olacağını düşünüyoruz.
Lümen Nedir?
Herhangi bir LED ürünün ambalajına baktığınızda lümen değerini görürsünüz. Peki lümen tam olarak nedir ve ihtiyacınızı en iyi şekilde karşılayacak lümen değerine nasıl karar verebilirsiniz?
Lümen, her ne kadar LED’lerin yaygınlaşması ile ortaya çıkmış gibi görünse de, bu ölçü birimi en başından beri aydınlatma sektörünün bir parçasıydı. Akkor ampullerden LED’lere geçiş arttıkça lümen de ışıklandırma seçimi yaparken üzerinde durulan bir nokta haline geldi.
Parlaklık konusunda en fazla öne çıkan ölçü birimi olan lümen, tam olarak nedir? Birim zamanda bir kaynaktan çıkan ışık miktarı olan ışık akışının birimidir ve yaklaşık olarak bir adet mumun çıkardığı ışığa eşittir. Esasen lümen, parlaklığın kendisinin bir ölçüsüdür.
Lümen vs. Watt
Bu iki birimin arasındaki temel fark, ikisinin de tam olarak neyi ölçtükleridir. Lümen, belirli bir ışık kaynağının parlaklığını ölçerken, Watt ise belirli bir seviyede parlaklık üretebilmek için gereken enerji miktarını ölçmektedir.Watt ile lümeni doğrudan karşılaştırmak kolay değildir, ancak aşağıdaki tablo ihtiyacınızı en iyi karşılayacak aydınlatma çözümünü seçmenize yardımcı olacaktır. Örnek olarak standart bir 40 Watt’lık ampul yaklaşık 450 lümen sunuyorsa (Gerçek ışık çıkışı ürüne ve üreticiye göre değişkenlik gösterebilir), 1 Watt’lık bir tüketim ile yaklaşık 11.25 lümen ortaya çıktığını varsayabiliriz.
Akkor lambalar genellikle Watt odaklıdır. Bu, sıklıkla lümen ile karıştırılan bir ölçüdür. Lümen, bir lambanın parlaklığını ölçerken, Watt ise bir lambanın kullandığı enerji miktarını ölçer. LED’ler çok az enerji tükettiklerinden dolayı Watt miktarı önemsizdir.
Bunun gibi dönüşümler yardımcı olabilse de bir ışığın parlaklığını etkileyen diğer birçok faktörü hesaba katmazlar. Bu ihmal edilen faktörlerden bazıları konsantrasyon ve renk sıcaklığıdır.
Renk Sıcaklığı
21. yüzyılda kullanıcılar daha verimli enerji çözümlere yöneldikçe ampuller de bu duruma uyum sağladı. Yeni bir teknolojinin ortaya çıkışı, neredeyse her zaman değişimi de beraberinde getirir. Aydınlatma düzenlemelerindeki değişiklikler, parlaklığın ve enerji verimliliğinin bilinmesi açısından lümen değeri ve ampul ömrü gibi bilgilerin ampul ambalajları üzerine yazılmasını gerektiriyor.
Eskiye göre daha sık görebileceğiniz bir terim de renk sıcaklığıdır. Belirli bir kaynaktan gelen ışığın tonunu tarif eder ve Kelvin cinsinden ölçülür. Normal beyaz ışık, 2700K ile 6000K arasındadır. Kelvin değeri arttıkça ışık daha soğuk görünecektir.
5000K ve üzerindeki soğuk ışık renk sıcaklıkları doğal ışığa (güneş ışığı) en yakın durumdayken, 3000K ve altı ise standart bir akkor ampulün renk sıcaklığına daha yakındır. Bu tür farklılıklar nedeniyle spesifik aydınlatma ihtiyaçları için, renk sıcaklığının da başka bir parlaklık göstergesi olarak kullanılması tavsiye edilir.
Aşağıdaki ipuçlarını göz önünde bulundurarak hangi lümen değerinin ihtiyacınızı karşılayacağını belirleyebilirsiniz.
- Lümen değeri arttıkça ışığın parlaklığı da artar.
- Bir ışığın parlaklığına bakarken renk sıcaklığına bakmayı da unutmayın. Renk sıcaklığı, beyaz ışığın tonudur.(Sıcak sarımsı tonlardan soğuk mavimsi tonlara kadar değişir)
- Bir ışığın lümeni veya parlaklığı, LED’lerin sayısı ile alakalı değildir. Yüksek kaliteli bir adet LED, düşük kaliteli birkaç adet LED’den daha parlak olabilir.
