Yangın çeşitleri, Avrupa Birliği tarafından yanıcı madde türüne göre sınıflandırılır. Bu yangın sınıfları, yangınları kontrol etmek için önemlidir.
Yangın olaylarını doğru bir şekilde teşhis edebilmek ve olaylara doğru bir şekilde müdahale edebilmek için yangın çeşitleri ve yangın sınıfları konusunda bilgi sahibi olmamız gerekmektedir. Bunun toplum arasındaki en belirgin örneği; “yanan yağa su dökülmez” sözüdür.
Avrupa normlarına göre EN 2 şeklinde ifade edilen yangın sınıfları, Avrupa Birliği standartlarını kabul eden ülkemizde; TS EN 2 ve TS EN 2/A1 olarak tarif edilmiştir.
Yangın Çeşitleri
Ülkemizde yangın çeşitleri ve sınıflarının tarifi şu şekildedir;
A Sınıfı Yangınlar : Yanmanın, normal olarak parlak korların oluşumuyla yürüdüğü, genellikle organik esaslı katı madde yangınları.
B Sınıfı Yangınlar : Sıvılar veya sıvılaşabilir katılar ile ilgili yangınlar.
C Sınıfı Yangınlar : Gaz yangınları.
D Sınıfı Yangınlar : Metal yangınları.
F Sınıfı Yangınlar : Pişirme gereçlerindeki pişirme ortamı (bitkisel veya hayvansal sıvı ve katı yağlar) yangınları.
Yangın Sınıfları Karşılaştırması
Amerika | Avrupa | Avustralya / Asya | Yakıt / Isı Kaynağı |
A Sınıfı | A Sınıfı | A Sınıfı | Sıradan Yanıcı |
B Sınıfı | B Sınıfı | B Sınıfı | Yanıcı Sıvılar |
B Sınıfı | C Sınıfı | C Sınıfı | Yanıcı Gazlar |
C Sınıfı | Sınıflandırılamayan | E Sınıfı | Elektrikli Ekipmanlar |
D Sınıfı | D Sınıfı | D Sınıfı | Yanıcı Metaller |
K Sınıfı | F Sınıfı | F Sınıfı | Yağ veya Yemeklik Yağ |
Yangın Sınıfları
A Sınıfı Yangınlar
Genellikle karbon bileşikleri olan organik yapıda malzemelerin; ahşap, kömür, ot, kağıt, tekstil ürünleri vb. yanması ile oluşan yangınlardır. Bu maddeler yanma sonucunda karlaşır ve kül meydana gelir. A sınıfı yangınlar genellikle soğutucu etki yaratan maddeler ile müdahele edilerek söndürülür.
B Sınıfı Yangınlar
B sınıfı yangınlar sıvı yanıcı maddelerin meydana getirdiği yangınlardır. Bu sıvılar su ile karışanlar ve karışmayanlar olmak üzere ikiye ayrılırlar.
- Benzin, Benzol, Mazot, Fuel-Oil, Madeni Yağlar,
- Vernik, Boya, Tiner, Alkol, Parafin, Aseton, Asfalt, Tutkal v.b.
B sınıfı yangınlar yanan maddenin oksijen ile teması kesilerek söndürülür. Bu yönteme “boğma” denir.
C Sınıfı Yangınlar
C sınıfı yangınlar basınç ile sıvılaştırılmış haldeki gazlar ve yanıcı gaz haldeki maddelerin meydana getirdiği yangınlardır. C sınıfı yanıcı maddelere; doğal ve üretilmiş gazlar, metan, hidrojen, LPG vb. maddeleri örnek olarak gösterebiliriz. C sınıfı yangınlar öncelikle yangının kaynağı kesilerek ve soğutma işlemi yapılarak söndürülürler.
D Sınıfı Yangınlar
D sınıfı yangınlar yanabilen hafif metallerin meydana getirdiği yangınlardır. D sınıfı yanıcı maddelere; aliminyum, sodyum, fosfor vb. maddeleri örnek olarak gösterebiliriz. D sınıfı yangınlar özel olarak üretilmiş olan D sınıfı kuru tozlar ile söndürülürler.
F Sınıfı Yangınlar
F sınıfı yangınlar bitkisel ve hayvansal pişirme yağları ve yağların meydana getirdiği yangınlardır. F sınıfı yangınlar sulu kimyasal söndürücüler veya toz söndürücüler ile söndürülmektedir. F sınıfı yanıcı maddeler su ile temas ettiğinde parlama ve patlamalar meydana getirdikleri için hiçbir şekilde su ile müdahele edilmemektedir.