Kamera ve güvenlik sistemlerinin bir çok farklı alana doğru yaygınlaştığı ve entegre olduğu şu günlerde şüphesiz ki en dikkat çeken konuların başında IoT destekli akıllı otomasyonlar ve yapay zeka görüntü işleme teknolojileri başı çekmektedir. Bu akıllı video analiz çözümleri sayesinde kameralardan elde ettiğimiz verileri akıllı ve anlamlı hale getirebiliyoruz. Ülkemiz için örnek vermek gerekirse; video analiz aslında yoğun olarak plaka tanıma sistemlerinde kullanılmaktadır. Otopark doluluk takibi, kayıtlı araçlar için bariyeri veya kapıyı açmak, park süresini ücretlendir gibi komutlar aktif olarak kullanılıyor. Plaka tanımanın olmadığı ve kullanılmadığı bir şehir kalmamıştır diye düşünüyorum.
Video analiz sistemlerinin kullanım alanları son yıllarda iyice arttı. Video analiz; güvenlik tehditlerini ve şüpheli durumları algılamak için belirli algoritmalarla görüntülerin sayısal olarak işlendiği, bir sinyal işleme sistemi olarak da tanımlandırılabilir. Video analizin en büyük avantajlarından biri, güvenlik operatörlerinin sürekli kameraları izlemek zorunda kalmaması ve operatörlerin göremeyeceği ihlal durumlarını kurulu sistemin kendi kendine algılayarak operatörü ve tüm sistem izleyicilerini uyarmasıdır. Özellikle geniş alanlarda kullanılan kamera sayısı çok fazladır. Bir veya iki güvenlik görevlisi 7/24 olarak bu kameraları izlese de, küçük ekranlara baktığında sahaya tam olarak hakim olamayabilir. Ancak çeşitli alarmlar oluşturarak operatörünüzün verimini arttırabilir, güvenlik düzeyini arttırabilir, hatta sahaya sesli veya ışıklı uyarı sistemleri yerleştirerek caydırıcılık düzeyini de arttırabilirsiniz.
Video analiz sistemleri trafikte ve mobeselerde araç sayımı, plaka tanıma, şerit ve hız ihlali olarak; fabrikalarda üretimde ürün sayımı olarak; iş güvenliği ve sağlığı alanında maske ve kask gibi güvenlik araçlarının düzgün kulanılıp kullanılmadığını denetlemek amacıyla; konteynırlarda veya ürün kutularında barkod okuma, seri numara analizi olarak; güvenlik sektöründe ev ve işletmelerde yüz tanıma sistemi, alarm sistemi gibi görüntü üzerinde hareket eden insanı algılayarak çok geniş bir alanda kullanılabilir.
Video analiz sistemleri gitgide akıllı ve pratik hale dönüşen hayatımızda daha önemli bir yer edinecek ve yakın gelecekte kullanımı daha da artacaktır. Bu durumu fark eden bir çok teknoloji şirketi ve video kamera sistemleri geliştiricileri bu alana yatırım yaparak gelecekteki ürünlerine bu tip özellikler eklemeye başladılar. Bugün ortalama bir IP kamera satın aldığımızda bile hareket algılama, mail gönderme, sınır ihlali gibi bir çok özellik ön plana çıkmaktadır. Çok üst segment olmayan, ortalama IP kameraların analizleri genelde iki boyutlu, kontrast ve pixel tabanlı yani bir nevi hareket eden piksel hareketlerini algılayan bir video analiz sisteminden oluşuyor. Dolayısıyla evimize veya ofisimize standart bir IP kamera taktığımızda, örneğin sınır ihlali özelliğinden faydalanmak istediğimizde gün içerisinde bir çok alarm elde edeceğiz. Yanlış alarm sayısı gölgelerden, ışıktan, rüzgardan, yağışlardan ötürü git gide artacak ve belli bir süre sonra kameramızdan uyarı almak istemeyeceğiz. Kamera günde yirmi yanlış alarm atsa ve 5 farklı kameranız olsa, basit bir hesapla günde 100 kere uyarı alacaksınız. Bunun sonucunda mevcut orta ve alt segment IP kameralar da bu analizler alarm özelliği olarak çok fazla tercih edilmemektedir. Belki de sadece kayıt kapasitesini düşürmek için alarm anlarını kayıt et şeklinde kullanılabilir.
Enterprise olarak tabir ettiğimiz daha üst düzey, güvenliğin kritik olduğu alanlarda ve tesislerde ise çevre güvenliğini sağlamak için bir çok fiziksel hareket sensörleri, termal kamera veya sensörler kullanılmaktadır. Tabi buralarda birim ürün maliyetleri çok yüksektir. Enterprise projelerde görüntü işleme çözümleri ise daha çok yüksek donanım maliyeti içeren sunucularda ve video analiz için kanal başı lisanslama yapan üçüncü parti video yönetim yazılımları ile sağlanmaktadır. Çok teknik bir detaya girmek gerekirse, yazılım geliştiricisinin talebine göre bir donanım yapısı oluşturmalısınız. Mevcut sunucunuz bunu desteklemeyebilir. Örneğin fabrikanızda giriş ve çıkış kapılarındaki kameralarda yüz tanıma sistemi kurmak istediniz diyelim ve toplamda dört kapıda dört kameranız olsun. Hepsi için lisans alınacak ki bu lisanslar ömür boyu veya yıllık belli bir ücrete tabi olabiliyor. Ayrıca yazılımın özel olarak yüksek kapasiteli bir GPU (Ekran kartı) talebide olabilir. Burada, proje maliyetiniz adetlere bağlı olarak çok ciddi rakamlara çıkabilir. Birde donanımların ve mevcut yazılımların bir çoğunun döviz bazlı olduğunu düşünürsek, ulaşılabilirlik çok düşük düzeyde kalacak. Genel olarak şirket satın alımları kar zarar mantığıyla yaklaşacaktır. Bu durum, “Ürün kendini ne kadar süre içinde amorti eder?” veya “Bize ne katkısı olur ki bu maliyetin altına girelim?” gibi soruların da düşünülmesiyle devam edecektir.
Teknolojinin hızla gelişmesinin bence en güzel yanlarından biri; erişilebilir hale gelmesidir. Teknolojiler, günlük hayatımızda oluşan sorunları minimuma indirgemek, hayat kalitesini veya iş süreçlerimizi hızlandırmak için talepler doğrultusunda gelişirler. Tam bu noktada yeni nesil bir araç örneği olan elektrikli otomobil, Tesla’dan da bahsetmek istiyorum. Şu anda Türkiye’de aktif olarak yollarda çok fazla görmüyoruz. Çünkü hala bir çoğumuz için erişilebilir halde değil. Ancak elektrikli araçlar desteklendikçe, bunu geliştiren şirketlerin ve yatırımların da sayısı artacak ve doğacak rekabet ortamı bu teknolojiyi bizler için daha erişilebilir hale getirecektir.
Yazının başlığında ismi geçen “Monitoreal” ürünü de aslında tam olarak böyle bir ürün. Monitoreal; AR&GE tabanlı ve 2019’da kurulmuş yeni bir firma. Amerika’da, Avrupa’da ve Kıbrıs’da AR&GE ofisleri, ayrıca yine Avrupa’da üretim merkezleri bulunuyor. Yazılım tabanlı ve Facebook gibi büyük firmalarda önemli roller üslenmiş mühendislerin de bulunduğu bir oluşum Monitoreal. Yetkililer; ”Gerçeğin Monitorü” olarak anlamlandırıyorlar Monitoreal’i. Tabi bu cihazın da bir gelişim hikayesi, bir ortaya çıkış sebebi var aslında. Yüksek performans ile çalışan yapay zeka destekli video analizlerden, standart kullanıcılar çok fazla faydalanamıyorlar. Ayrıca kameraları akıllı hale getirmenin ve efektif olarak kullanmanın günlük hayatımızda daha aktif bir rol alması çabası ile üzerine çok düşünülmüş, gelişmekte olan bir cihaz Monitoreal.
Monitoreal “Base” ve “ PRO” olarak iki farklı modelden oluşuyor. Base olan model altı adet kamera destekliyor ve PRO olan modelde ise bu rakam sekiz. Herhangi bir RTSP kaynağından görüntü alabiliyorlar. Piyasadaki ONVIF destekli IP kameraların neredeyse %95’i ile uyumlu çalışabiliyor. Otuzdan fazla markayı Türkiye’de bizzat test ettik. Cihaz çok pratik bir kuruluma sahip. Cihazı enerjilendirip modeme bağlamanız yeterli. IP adresi cihaz üzerindeki LED ekranda gözükecektir. Web tarayıcınıza bu adresi yazarak cihaz arayüzüne erişebilirsiniz. Kameraları tara konmutu verdiğinizde ağınızda bulunan tüm kameraları otomatik olarak tarayacaktır. Hızlıca görüntüleri alıp analiz etmeye başlayabilirsiniz. Monitoreal herhangi bir bulut servisi kullanmaz. Ayrıca P2P sunucuları da kullanmaz. Dolayısıyla veriniz güvendedir. Mevcut P2P sunucuları veya bir çok bulut servis sağlayıcısı siber tehditlere ve saldırılara açıktır. Özellikle özel hayatımızın içerisinde yer alan kameraların başkaları tarafından görünmesini istemeyiz tabi ki. Global gazetelerde bir çok haber yer almaktadır. Hacklenen bazı kameralar ses özelliği aktifleştirilip çocukları korkutmuş, kamera görüntüleri ele geçirilmiştir.
Monitoreal P2P ile aracı sunucular kullanmaz. Özel hayat gizliliğine önem verir. Ayrıca standart kamera ve kayıt cihazlarına cep telefonunuz üzerinden bağlanırken yüksek internet kotası harcaması yaparsınız. Mevcut kameraların yüksek görüntü kalitesine sahip olması, anlık izleme yaparken kotanızı bitirebilir. Size sadece gerektiği anda haber verebilen, yanlış alarmlarla canınızı sıkmayan, evden çıkarken tek bir mesaj ile “alarmı kur“ komutu yazabildiğiniz, marka gözetmeksizin eski kameralarınızı da değerlendirebileceğiniz, güvenliğinize ve kişisel verilerinize önem veren, ekonomik bir ürün aslında Monitoreal.
Monitoreal, kamera lensinize bağlı olarak çok uzaklardan kişi ile aracı ayırt edebilir. Algıladığı anda telefonunuzda, messenger uygulamasına fotoğrafını atar. İstiyorsanız fotoğrafın altındaki buton üzerinden o ana ait otuz saniyelik videoyu da izleyebilirsiniz. Sıkıştırılmış fotoğraf sayesinde çok az kota yer.
Monitoreal cihazını aylık hiç bir ücret ödemeden ve ekstra donanım ihtiyacı duymadan doğrudan tak çalıştır mantığı ile ömür boyu kullanabilirsiniz. Sekiz kanal olan versiyonunda kişi sayma özelliği de mevcuttur. Cihazda wifi desteği de bulunmaktadır.
Ürünü daha detaylı incelemek için; https://monitoreal.com/tr/